Jonas Olesen 30 października, 2024 11 min read

14 rzeczy, których nie wiesz o kamizelce kuloodpornej

 

Kamizelka kuloodporna jest sprzętem bardziej złożonym, niż się wydaje. Aby to pokazać, napisaliśmy krótki artykuł zatytułowany „14 rzeczy, których nie wiesz o kamizelce kuloodpornej”.

1. Kamizelka kuloodporna nie jest całkowicie kuloodporna

Kamizelka kuloodporna nie jest w pełni „kuloodporna”, a raczej powstrzymuje kule do pewnego stopnia. Nie zapewnia stuprocentowej ochrony przed wszystkimi rodzajami pocisków, a uderzenia mogą powodować urazy tępe (blunt force trauma), które mogą być śmiertelne. Żadna kamizelka nie jest całkowicie odporna na kule ani pchnięcia nożem.

Na przykład kamizelka NIJ level 3A jest zaprojektowana tak, aby zatrzymywać większość pocisków z broni krótkiej. Jednak w ekstremalnych przypadkach może zostać przebita, szczególnie przez pociski przeciwpancerne (AP), np. 9 mm, które są specjalnie projektowane do przebijania materiałów miękkiego pancerza. Noszenie kamizelki kuloodpornej nie czyni Cię niezniszczalnym. Musisz o tym pamiętać!

2. Czy kamizelka kuloodporna zatrzymuje pocisk?

Kamizelki kuloodporne składają się z wielu warstw włókien odpornych na pociski. (Więcej na temat tych materiałów znajdziesz tutaj). Kamizelka działa podobnie jak siatka w bramce: gdy piłka trafia w siatkę, energia rozprasza się po całej strukturze.

Bardzo ważna jest także prędkość pocisku. Pociski lecące z niższą prędkością powodują mniejsze urazy tępe (blunt force trauma) u osoby noszącej kamizelkę, a pociski o wysokiej prędkości łatwiej przenikają przez kamizelkę. Na przykład szybkie pociski, takie jak 7.62×51 NATO lub SS109, mogą przeniknąć przez miękki pancerz osobisty bez dodatkowego zabezpieczenia twardymi płytami balistycznymi.

3. Każdy pocisk jest potencjalnie śmiertelny

Jak już wspomniano, każdy pocisk może być śmiertelny, a żadna kamizelka kuloodporna nie gwarantuje stuprocentowej skuteczności zatrzymania pocisku za każdym razem. Siła wystrzału, określana jako uraz tępy (blunt force trauma), może spowodować poważne obrażenia, potencjalnie prowadząc do utraty przytomności lub nawet śmierci użytkownika.

Według normy NIJ 0101.06, kamizelki kuloodporne muszą utrzymywać odkształcenie tylnej powierzchni (BFS) poniżej 44 mm, aby zapewnić bezpieczeństwo użytkownikowi poprzez minimalizację głębokości uderzenia.

4. Żywotność kamizelek kuloodpornych

Większość kamizelek kuloodpornych ma żywotność 5 lat, zgodnie z normami Narodowego Instytutu Sprawiedliwości (ang. National Institute of Justice, NIJ), które wymuszają utrzymanie skuteczności przez przynajmniej ten okres. Jednakże częste użytkowanie, codziennie lub w weekendy, może szybciej skrócić trwałość kamizelki w porównaniu ze sporadycznym używaniem.

Ważne jest, aby regularnie kontrolować panele pod kątem oznak zużycia, takich jak zarysowania czy narażenie na wilgoć, oraz upewnić się, że uszczelnienie panelu pozostaje nienaruszone. Przy właściwej pielęgnacji i konserwacji kamizelka powinna pozostać niezawodna przez cały 5-letni okres użytkowania.

5. Kamizelka kuloodporna nie lubi wilgoci

Po długim dniu lub nocy zaleca się zawsze wyjęcie wkładek kuloodpornych z kamizelki. Ma na celu zadbanie o wkładki kuloodporne oraz sprawdzenie, czy nie uległy one uszkodzeniu, a także unikanie wilgoci. Niezależnie od tego, czy kamizelka kuloodporna jest wykonana z Kevlaru, Dyneemy, Twaronu czy innego materiału balistycznego, nie należy narażać jej na wilgoć.

Pamiętaj, że carrier i wkłady balistyczne należy prać oddzielnie. NIGDY nie pierz wkładów kuloodpornych w pralce. Nie prasuj wkładek, ponieważ może to spowodować spalenie lub stopienie kuloodpornych włókien wewnątrz kamizelki. Aby prawidłowo konserwować wkładki, delikatnie czyść je wilgotną szmatką. Aby zachować ich integralność i skuteczność, unikaj stosowania silnych środków chemicznych lub zanurzania w wodzie.

6. Przechowuj kamizelkę w szafie lub w płaskim, suchym miejscu

Wkładów w kamizelkach kuloodpornych nie należy rozciągać ani zginać przez dłuższy czas, ponieważ może to spowodować rozdzielenie się włókien, zmniejszając ich trwałość i ochronę.

Przechowuj kamizelkę w płaskim, zacienionym miejscu, takim jak szafa, aby unikać bezpośredniego światła słonecznego. Po zakończeniu pracy nie zostawiaj spoconej kamizelki na podłodze ani w kącie. Pot może przenikać przez włókna i osłabiać materiał, z czasem zmniejszając jego skuteczność.

7. Nigdy nie testuj mokrej kamizelki kuloodpornej

Podobnie jak wilgoć i pot, woda może poważnie uszkodzić kamizelkę kuloodporną i osłabić jej efektywność.

Zgodnie z normą NIJ 0101.06 kamizelki muszą być zanurzone w wodzie na 30 minut przed testem. Chociaż większość producentów używa materiałów wodoodpornych do ochrony kamizelek, dla własnego bezpieczeństwa nie wystawiaj ich celowo na działanie wody ani nie testuj ich wodoodporności samodzielnie.

8. Jeśli zostaniesz postrzelony. Nie poddawaj się!

W wielu filmach bohater jest postrzelany i chwilę później cudem „wraca do żywych” dzięki kamizelce kuloodpornej. W rzeczywistości uderzenie pocisku przypomina trafienie silnym pistoletem paintballowym, lecz z siłą trzykrotnie większą. Towarzyszą temu duże siniaki i znaczny ból.

Dziś wielu producentów udoskonala kamizelki kuloodporne, aby minimalizować urazy tępe (blunt force trauma), redukując siłę uderzenia i ból odczuwany przez użytkownika.

9. Jeżeli kamizelka kuloodporna jest używana często, warto mieć kilka carrierów

Jeśli pracujesz w ochronie, na bramce w klubie lub w organach ścigania i nosisz kamizelkę codziennie, warto mieć kilka carrierów na zmianę. Pomaga to kontrolować wilgoć i zachować trwałość carrierów. Z czasem kamizelka traci swoją strukturę i gorzej dopasowuje się do ciała, co może skutkować słabą ochroną w sytuacjach wymagających ruchu, pozostawiając istotne obszary bez odpowiedniej ochrony.

10. Jeśli schudniesz lub przytyjesz, potrzebujesz nowej kamizelki kuloodpornej

Prosta zasada brzmi: utrzymuj masę ciała w granicach ±10% masy zmierzonej na początku użytkowania kamizelki. Znaczne zmiany mogą wpłynąć na dopasowanie kamizelki, obniżając jej skuteczność i komfort. Kamizelka kuloodporna powinna ściśle przylegać do ciała, nie będąc ani zbyt ciasną, ani za luźną. Dowiedz się więcej na temat wyboru odpowiedniego rozmiaru kamizelki kuloodpornej.

11. Carrier nie zapewnia ochrony bez paneli kuloodpornych!

To oczywiste: sam carrier bez paneli kuloodpornych nie zapewnia ochrony, ani nie chroni przed potem. Więcej informacji znajdziesz w punkcie 5.

12. Kamizelka kuloodporna może Cię ocalić w wypadku drogowym

Włókna w kamizelce kuloodpornej mogą wytrzymać więcej niż tylko kule. W pewnych sytuacjach, takich jak wypadki drogowe, kamizelka może uratować życie. Zdarzały się przypadki, gdy amerykańscy policjanci uniknęli poważnych obrażeń podczas kolizji, co pokazuje dodatkowe korzyści z ich stosowania, wykraczające poza ochronę balistyczną.

13. Do naprawy uszkodzonego carriera nigdy nie należy używać taśmy klejącej

Nigdy nie próbuj naprawiać uszkodzonej kamizelki kuloodpornej taśmą klejącą ani zmieniać jej dopasowania. Oto dwa główne powody: taśma klejąca ogranicza elastyczność, co utrudnia skuteczne poruszanie się w sytuacjach krytycznych, a także osłabia integralność kamizelki.

Jeśli kamizelka jest uszkodzona, wymień nośnik. Zamienne carriery są zazwyczaj dostępne w rozsądnej cenie i zapewniają, że Twoje bezpieczeństwo i mobilność nie będą ograniczone.

14. Nigdy nie zostawiaj kamizelki kuloodpornej i antyprzebiciowej w domu

Po zakupie kamizelki kuloodpornej nie ma sensu zostawiać jej nieużywanej w domu. Noś ją regularnie — nigdy nie wiesz, w jakiej sytuacji może ocalić Ci życie.

Przeczytaj więcej o kamizelkach kuloodpornych i miękkich wkładach balistycznych.